Mensen en mindset veranderen is de grootste uitdaging

In onze huidige samenleving, waarin duurzaamheid en circulariteit steeds belangrijker worden, is het van groot belang om kritisch te kijken naar alle aspecten van onze infrastructuur en bouwmaterialen. Gerben Bijker, directeur van Roof2Road, deelt in een interview met BEwerken de uitdagingen van de beschikbare circulaire innovaties van de bitumenindustrie.

Bijker: “Bitumen is een belangrijke, maar ietwat onbekende grondstof die bij aanleg van wegen, dijken en daken op grote schaal wordt toegepast in de wereld. Met de circulaire doelstellingen van 2030 in het achterhoofd is Roof2Road zo’n 10 jaar geleden gestart met het produceren en laten certificeren van circulair bitumen. Het bedrijf startte vanuit een circulaire pilot van Provincie Friesland en maakt sindsdien ook circulaire bitumen voor de productie van dakbedekking voor BMI Icopal en Soprema, genaamd Roof2Roof.

Keuren op het dak

Voor bitumen gebruiken we onder andere gebruikte dakbedekking, al is dit een klein percentage, snijafval van nieuwe daken en overgebleven rollen bitumen. Om de kwaliteit van de gebruikte dakbedekking te waarborgen, keuren en bemonsteren wij zelf op het dak. Selectieve urban mining noemen wij dat. We kunnen wel stellen dat het een schone grondstof is. Het is goed mogelijk de teerhoudende dakbanen erbuiten te houden en dat kunnen we alleen bepalen op het dak zelf.

Verwerkingsproces

Het bitumen wordt op het dak selectief gesloopt en succesvol gescheiden van materialen zoals isolatiematerialen, hout en andere stoffen. In de fabriek wordt het nabewerkt, geschreddered en gezeefd. Het uiteindelijk verkregen bitumenproduct kan oneindig kunnen worden gerecycled en voldoet aan alle eisen en kwaliteitsnormen. Het is toegelaten en gecertificeerd door het Asfaltloket, van CROW en RWS. Een kostbare, maar noodzakelijke stap om het benodigde vertrouwen in dit product te verkrijgen. Inmiddels zijn er meer dan 13 asfaltmengsels.

Imagoproblemen

Ondanks de potentie van deze grondstof zijn er genoeg uitdagingen. Bitumen heeft namelijk te kampen met een imagoprobleem. Velen beschouwen het als afval en zien het niet als een waardevolle grondstofbron voor hergebruik. Jammer, want bitumen dreigt op korte termijn een schaarse grondstof te worden. Gerben Bijker benadrukt dat de grootste barrière voor verandering de mentale verschuiving die nodig is in de afzetmarkt en bij ambtenaren. Ondanks dat het product voldoet aan alle eisen en gecertificeerd is, wordt deze innovatie nog niet optimaal omarmd. “Mensen en mindset veranderen is onze grootste uitdaging.”

Sturing vanuit overheid

De overheid speelt een dubbele rol omdat deze zowel als opdrachtgever optreedt bij de aanbesteding van wegen en het opstellen van bestekken als de regelgevende partij is die op korte termijn circulaire doelen wil realiseren. Vreemd genoeg blijkt dit soms tegengesteld te werken. Een van de cruciale aspecten om de circulaire economie van bitumen te bevorderen, is de wens voor door de overheid voorgeschreven richtlijnen over het opnemen van duurzame en circulaire grondstoffen in bestekken. Dit blijkt echter maar moeizaam van de grond te komen, waardoor de gewenste sturing er niet is.

Gerben Bijker: “de grootste weerstand krijgen we vanuit de vraagkant, deze lijken er nog niet aan toe te zijn. Het is een nogal conservatieve wereld. De overheid streeft naar een circulaire economie en onze industrie is al zover. Het zijn lokale opdrachtgevers, vaak ook overheden, die de stap nog niet nemen. Om te komen tot implementatie, hiervoor hebben we de overheid echt nodig. Zo lijken de jongere generaties de urgentie van circulariteit beter te begrijpen en omarmen innovatieve veranderingen eerder. Het blijft echter een uitdaging om de gevestigde normen en processen te doorbreken.”

Duurzame toekomst

Roof2Road heeft een duurzame toekomst voor bitumen voor ogen. Ze hebben geïnvesteerd in nieuwe grondstofketens en partnerschappen met wegenbouwbedrijven. Er is een nieuwe fabriek gerealiseerd in Amsterdam en de productiecapaciteit is daarmee opgeschaald. Er is voldoende dakbitumen beschikbaar om grote hoeveelheden asfalt duurzaam te produceren, alsmede duurzame dakbedekking. Het materiaal past ook in nieuwe ontwikkelingen in asfaltproductie zoals minder warm te produceren. En waarom zou je lignine (biobased) gebruiken als dit materiaal er al is? Uitdagingen genoeg, maar het is het duidelijk dat Roof2Road vastberaden is om de circulaire kringloop te sluiten.